ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΙΚΕΣ ΤΗΣ ΠΡΟΒΟΛΕΣ ΑΣΚΤ
ΘΕΜΑΤΙΚΟ ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΟΝ ΚΕΝΤΖΙ ΜΙΖΟΓΚΟΥΤΣΙ (1898-1956). ΙΑΠΩΝΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ ΜΕΡΟΣ Γ’.
Δευτέρα 15 Απριλίου 2024 Ο ΕΠΙΣΤΑΤΗΣ ΣΑΝΣΟ (Μιζογκούτσι, 1954) (ασπρόμαυρη 124 λεπτ.) [Sansho dayu, Sansho the Bailiff]
Αίθουσα Ντε Κίρικο, είσοδος ελεύθερη.
Η ιστορία της ταινίας Ο ΕΠΙΣΤΑΤΗΣ ΣΑΝΣΟ (Sansho dayu, 1954) προέρχεται από ένα λαϊκό παραμύθι για έναν αδελφό και μια αδελφή: μια οικογένεια χωρίστηκε και τα μέλη της πουλήθηκαν σκλάβοι στην Ιαπωνία του 11ου αιώνα. Το παραμύθι εμφανίζεται ως αφήγηση από τον δέκατο τέταρτο αιώνα και μετά, κατ’ επανάληψιν, αρχικά ως βουδιστική ομολογία και στη συνέχεια σε θεατρικά έργα του στιλ καμπούκι ή μπουρνάκου. Στη σύγχρονη εποχή, ο ποιητής και συγγραφέας Mori Ogai αναδιηγήθηκε την ιστορία, σε μια δημοφιλή εκδοχή του 1915 που εμφανίστηκε σε πολλά ιαπωνικά σχολικά βιβλία, απ’ όπου την ανακάλυψε ο Μιζογκούτσι.
Η διασκευή του Μιζογκούτσι, ως ιστορική μυθοπλασία, έδειξε πώς η θλίψη και η ήττα των Ιαπώνων μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, θα μπορούσε να τους ενώσει αν στέκονταν στις κοινές τους παραδόσεις, ωστόσο οι ιαπωνικές παραδόσεις περιείχαν θλιβερά στοιχεία, τα οποία ο μεταπολεμικός πολιτισμός θα έπρεπε να ξεπεράσει προκειμένου να επιβιώσει.
Οι οικογενειακοί δεσμοί των κεντρικών χαρακτήρων της ταινίας αντιπροσωπεύουν τους ανθρώπινους δεσμούς που ξεπερνούν όλα τα άλλα. Ο πατέρας, ένας κυβερνήτης, εξορίζεται γιατί προσπαθεί να παραμείνει πιστός στα ανθρώπινα δικαιώματα, μεσούσης μιας άκαρδης γραφειοκρατίας. Ο κυβερνήτης έλεγε συχνά στα παιδιά του παροιμίες όπως: “Όλοι οι άνθρωποι γεννιούνται ίσοι στον κόσμο και έχουν δικαίωμα στην ευτυχία” και “Ένας άνθρωπος δεν είναι άνθρωπος αν δεν δείχνει έλεος”.
Η ταινία κυκλοφόρησε μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο και ασκεί κριτική στις διαρκείς κοινωνικές και ηθικές αδικίες που προκαλούν οι έχοντες την εξουσία στους μη έχοντες. Αποτελεί ταυτόχρονα σφοδρή πολιτική καταγγελία, αλλά και βαθιά προσωπική μελέτη της οδύνης και της τραγωδίας που προκαλούν οι αδιάλλακτες παραδόσεις και οι σκληρές αρχές.
Τα θύματα της σκληρότητας, συχνά γυναίκες, συσχετίζονται με τα νερά: Η Ανζού αυτοκτονεί σε μια ήρεμη λίμνη και η Ταμάκι ζει σε μια καλύβα στην ακτή, φωνάζοντας τα παιδιά της με τη θαλασσινή αύρα. Το νερό γίνεται η μεταφορά για τη διακίνηση της σκέψης στον χρόνο και το χώρο, για τη ζωή και τον θάνατο, για την ενηλικίωση του Ζούσιο και για την παροδικότητα όλων των πραγμάτων.
Κάθε απόσπασμα του μύθου στα χέρια του Μιζογκούτσι πραγματεύεται τη σύμπλευση και την καταστροφή της ανθρωπότητας στη Φύση.
Η φωτό από την ταινία Ο ΕΠΙΣΤΑΤΗΣ ΣΑΝΣΟ (1954) αντιστοιχεί στο οπτικό ισοδύναμο μιας νότας.
Σκηνοθεσία: Κέντζι Μιζογκούτσι. Σενάριο: Γιαχίρο Φούτζι, Γιοσικάτα Γιόντα, βασισμένο σε διήγημα του Ογκάι Μόρι (παραλλαγή προφορικής παράδοσης). Φωτογραφία: Καζούο Μιγιαγκάουα. Μουσική: Φουμίο Χαγιασάκα κ.ά. Παίζουν: Κινούγιο Τανάκα (Ταμάκι), Γιοσιάγκι Χαναγιάγκι (Ζουσίο), Κιόκο Καγκάουα (Ανζού), Μασάο Σιμίζου (άρχοντας Masauji), Εϊτάρο Σίντο (επιστάτης Σάνσο)…
ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΙΚΕΣ ΤΗΣ ΠΡΟΒΟΛΕΣ ΑΣΚΤ
Κάθε Δευτέρα και Τετάρτη στις 8.00 μ.μ., Θεματικά Αφιερώματα,
Κάθε Παρασκευή Κινηματογραφική Λέσχη,
Υπεύθυνη προγράμματος Μαρία Μαμαλίγκα.